اصول کار در اتاق عمل (پارت 3)
اصول کار در اتاق عمل (پارت 3)
محدوده های اتاق عمل
ساختمان اتاق عمل دارای سه منطقه مشخص میباشد .
1- منطقه غیر استریل یا آلوده: بوسیله خط قرمز از منطقه استریل مجزا میشود .
2- منطقه تمیز: این بخش توسط راهرو به اتاق عمل متصل میشود .
3- منطقه استریل: فقط پرسنل اتاق عمل و کلیه کسانی که لباس مخصوص اتاق عمل دارند و در حالی که ماسک بر دهان دارند، میتوانند در این مکان حضور داشته باشند. در این منطقه اعمال جراحی صورت میگیرد و باید تلاش گردد که کمترین میزان آلودگی به این مکان وارد شود.
قانون و اصل خط قرمز
این قانون بیانگر آن است که بعد از خط قرمز مشخص شده فقط اعضای تیم جراحی و کارکنان اتاق عمل حق عبور داشته و افراد عادی اجازه ورود به منطقه تمیز یا منطقه استریل را ندارند .
تجهیزات اتاق عمل
تخت جراحی
که در وسط اتاق قرار دارد باید قابلیت تنظیم ارتفاع و تمایل به سمتی خاص را داشته باشد و به راحتی به پوزیشنهای متنوع جراحی درآید. تخت های جدید اتاق عمل طوری طراحی شده اند که توسط جریان برق یا باطری کار میکنند.
چراغهای اتاق عمل(چراغ سیالکتیک)
باید نور روشن و بدون سایه ایجاد کنند. همچنین نور چراغ سیالتیک نباید به گونهای باشد که موجب خستگی چشمها شود .
دستگاه بیهوشی
در بالای قسمت سرتخت جراحی قرار می گیرد؛ این دستگاه توسط لوله هایی با بیمار در ارتباط است
و به فرآیند تنفس بیمار در طول جراحی کمک میکند و مانیتورها نیز به فرایند اندازه گیری گازهای مخلوط در مدار بیهوشی کمک میکنند .
- ابزارهای جراحی
استریل مورد استفاده در طول عمل، بر روی میزی استریل قرار میگیرند . برای هر عملی وسایل خاصی مورد نیاز است.
دستگاه الکتروکوتر
وجود دستگاه الکتروکوتر در اتاق عمل این امکان را ایجاد میکند تا بافت بیمار توسط جریان پرفشار برش داده شده و همزمان امکان بندایش خون نیز باشد تا مقدار خونریزی به حداقل برسد . این کار توسط سیم کوتری که به دستگاه وصل می شود انجام می گیرد. پلیت کوتر نیز باید به قسمت عضلانی و بدون موی بیمار چسبانده شود. یک صفحه نرم و انعطاف پذیر از جنس سلیکون هادی است که طریق کابلی به طول سه متر به دستگاه کوتر وصل می گردد. باید توجه شود که سوختگی با کوتر از شایعترین آسیب های حین عمل می باشد.
دستگاه ساکشن
باید در اتاق موجود باشد تا ترشحات بیمار را از ناحیه عمل خارج سازد.
ساعت
وجود ساعتی که علائم هشدار دهنده در اثر گذشت زمان را نشان دهد، میتواند در اتاق عمل مفید واقع گردد.
میز مایو
میز کوچک چرخداری است که ارتفاع آن بوسیله پیچ قابل تنظیم می باشد که جهت قرار گرفتن وسایل اولیه جراحی در پایین پای بیمار قرار میگیرد.
تابوره
یک نوع صندلی چرخدار و قابل کنترل است که مورد استفاده برای نشستن است.
میز وسایل جراحی
جهت چیدن وسایل جراحی در اتاق عمل مورد نیاز است. تعداد این میزها به وسعت اتاق عمل ،نوع عمل و تعداد آن بستگی دارد.
دستگاه تورنیکه
یا شریان بند وسیله ای است که برای جلوگیری از خونریزی در عمل های دست و پا استفاده می شود. معمولا در اعمال جراحی ارتوپدی و اعصاب و عروق بکار می رود. در صورتیکه سیستم گردش خون بیماری اختلال داشته باشد تورنیکه توصیه نمی شود. مقدار فشار تورنیکه برای دست و پا نسبت به سن بیمار فرق می کند.
در جراحی اطفال میزان فشارکمتر از بزرگسالان است و میزان فشار توسط جراح تعیین می گردد. حدود تقریبی فشار در بزرگسالان در پا 500 میلی متر جیوه و در کودکان 250 میلی متر جیوه و در دست بزرگسالان 300 میلی متر جیوه و در کودکان 150 میلی متر جیوه است.
در روشی دیگر فشار تورنیکه 50-150 میلی متر جیوه بالاتر از فشار خون سیستولیک بیمار تنظیم می گردد.مسئولیت استفاده و کاربرد تورنیکه با جراح است . پرستار سیار در طول عمل جراحی مسئول کنترل فشار تورنیکه می باشد و باید زمان شروع و پایان استفاده از تورنیکه را یادداشت نماید و هر نیم ساعت به جراح یادآوری کند. قبل از بستن کاف تورنیکه متناسب با سایز اندام باید زیر تورنیکه چندین لایه ویبریل یا ول باند پیچید و سپس تورنیکه را روی آن بست. دقت شود ویبریل روی عضو چروک و چین نخورد.
انواع پوزیشنهای جراحی
پوزیشن سوپاین :
این وضعیت سوپاین یا دورسال نام دارد که در این وضعیت بیمار به پشت خوابانیده می شود و دستهایش در امتداد بدنش قرار می گیرد . از پوزیشن سوپاین در چه عمل های جراحی استفاده می شود :
در عمل های جراحی عمومی : مانند عمل های جراحی آپاندکتومی ، عمل جراحی رزکسیون روده، ماستکتومی ، عمل های جراحی زنان مانند عمل های جراحی بستن لوله های رحمی ، تانسیلکتومی یا برداشتن لوزه ها، اعمال جراحی گوش ، جراحی های چشمی مانند عمل کاتاراکت ، خارج کردن وریدهای واریسی و بعضی عمل های جراحی ارتوپدی مورد استفاده قرار می گیرد.
پوزیشن دمر یا پرون :
در این وضعیت بیمار به شکم خوابانده می شود و دست هایش در پهلو در امتداد بدن قرار می گیرد .
پوزیشن دمر یا پرون در چه عمل های جراحی استفاده می شود :
پوزیشن دمر یا پرون در عمل جراحی لامینکتومی مورد استفاده قرار می گیرد . همچنین از پوزیشن دمر یا پرون در عمل های جراحی پشت قفسه سینه ، عمل جراحی پایلونیدال سینوس مورد استفاده قرار می گیرد.
پوزیشن لترال یا پوزیشن به پهلو خوابیده :
بیمار به سمتی که نیاز به عمل نیست خوابانیده می شود و سمت دیگر که نیاز به عمل های جراحی دارد در بالا قرار می گیرد .
از پوزیشن لترال یا به پهلو خوابیده در چه عمل های جراحی مورد استفاده قرار می گیرد .از پوزیشن لترال در عمل جراحی نفرکتومی و عمل های جراحی ران مورد استفاده قرار می گیرد.
پوزیشن لیتاتومی :
در پوزیشن لیتاتومی پاهای بیمار در قسمت مفصل ران و زانو خم می شوند و هر دوپا در یک زمان روی جاپایی قرار می گیرد .باید دقت شود که زاویه دست با بدن بیش از 81 درجه نباشد .
از پوزیشن لیتاتومی در چه عمل هایی استفاده می شود . عمل دیلاتاسیون ، عمل کورتاژ یا تراشیدن قسمتی از رحم، عمل جراحی هیسترکتومی یا برداشتن رحم و عمل جراحی سیستوسکوپی مورد استفاده قرار می گیرد .
دیگر پوزیشن های جراحی شامل :
ترندلنبرگ یا پوزیشن سرازیری : در عمل جراحی مثانه
پوزیشن ترندلنبرگ معکوس : در عمل جراحی ناحیه گردن و تیروید
پوزیشن فالرز یا نشسته : در عمل های جراحی مغز و اعصاب مورد استفاده قرار می گیرد .
پوزیشن طاق باز : مخصوص اعمل جراحی مفصل ران
منابع
اکبرزاده ، رویا ، اصول پرستاری و کار در اتاق عمل ، نشر اندیشه رفیع ، سال 7385
ساداتی ، لیلا ، تکنیک اتاق عمل بری و کهن جلد اول ، نشر جامعه نگر ، سال 7381
خاچیان، آلیس ، برونر سودارث ، مراقبت پرستاری اتاق عمل ، نشر سالمی ، سال 0176
غبرائی ، محترم ، روش کار در اتاق عمل و اتاق بهبودی ، نشر چهره، 7361
مجیدی ، سید علی ، مهارتهای بالینی کار در اتاق عمل ، نشر بشری ، 738
در این مقاله به بررسی محدوده اتاق عمل ، تجهیزات موجود و مورد نیاز در اتاق عمل و انواع پوزیشن های جراحی میپردازیم.
هیچ نظری برای این مقاله ثبت نشده است.