اصول کار در اتاق عمل (پارت4)
اصول کار در اتاق عمل (پارت4)
اصول ضدعفونی و تکنیکهای استریل:
استریل کردن ابزار و لوازم جراحی و مراقبتی بیمار در بیمارستان بدون شک از اهمیت بسزائی بر خوردار است. استریل کردن به معنی از بین بردن تمام موجودات زنده است و عملی اجتناب ناپذیر جهت انجام اعمال جراحی و اقدامات تشخیصی و درمانی تهاجمی در شرایطی کاملا بهداشتی و عاری از میکروب است.
در آموزش تکنیک های آسپتیک تاکید می شود که لوازم یا استریل است یا آن_استریل و این بدان معناست که استریلیزاسیون امری مطلق است یعنی وسیله ای تقریبا استریل در حیطه استریلیزاسیون مفهومی ندارد. تقریبا در تمام بیمارستانها قسمتی جهت استریل کردن وسایل و تجهیزات پزشکی در نظر گرفته شده اند. بهتر است این بخش استریل نزدیک اتاق عمل و یا متصل به آن است تا حمل وسایل به راحتی صورت گیرد.
کارکنان اتاق عمل و سی اس ار باید با یکدیگر کمال همکاری را داشته باشند.
استریل کردن وسایل جراحی :
استریل کردن وسایل اتاق عمل بخشی از تکنیک آسپتیک می باشد. وسایل اتاق عمل را باید قبل از استریل کردن کاملا شست و خشک کرد و سپس بسته بندی نموده و به اتوکلاو فرستاد. وسایل پارچه ای باید کاملا خشک و عاری از هرنوع کثیفی یا لک و بدون سوراخ باشد. بسته بندی یا جابجایی و انبار کردن صحیح نقش مهمی در حفظ استریلیتی دارد. نکات زیر برای حفظ استریلیتی وسایل استریل هنگامی که در انبار نگه داری می شوند بسیار مهم است:
محیط انبار باید کاملا تمیز و عاری از گرد و غبار و حشرات موذی باشد و بطور منظم تمیز شود.
قفسه های نگهداری باید خشک و تمیز باشند . بسته های پک شده نباید زیاد شل و یا زیاد سفت باشند.
بسته ها قبل ازینکه از انبار آورده شوند باید بطور کامل سرد شوند در غیر اینصورت احتمال آلوده شدن وسایل داخل آنها وجود دارد.
وسایل استریل شده باید تا حد امکان در مقابل گرما و رطوبت محافظت شوند. از انبار وسایل به صورت طولانی مدت در محیط گرم و مرطوب خودداری شود. درجه حرارت انبار باید پایین تر از 26 درجه سانتیگراد و رطوبت هوا نیز بین 60-30 درصد باقی بماند و توصیه می شود که هوای انبار بطور مرتب ده بار در ساعت تهویه شود.
انبار باید از نظر ورود و خروج افراد مختلف کنترل گردد . وسایل باید بطور صحیح و مرتب در قفسه ها چیده شود و وسایل تاریخ استریل قبلی طوری گذاشته شوند که زودتر مصرف گردند. همچنین بسته های استریل باید با دستهای خشک و تمیز برداشته شوند. و مهم اینکه استریل نسبی وجود ندارد ؛ یک وسیله یا استریل هست یا غیراستریل.
اعضای تیم جراحی باید به این نکته توجه لازم را داشته باشند.
اصول تکنیک استریل:
- فاصله افراد استریل و غیر استریل و نیز فاصله افراد غیر استریل با وسایل استریل حداقل 51 سانتی متر باشد.
- لوازمی که در استریل بودن آنها شک وجود دارد غیر استریل محسوب می شوند.
- باید توجه داشت که میزهای استریل فقط سطحشان استریل است ، چنانچه وسایل پارچه ای، فلزی، تخت ها و غیره با لبه میز غیر استریل تماس یابد باید کنار گذاشته شود.
- گان جراح یا اسکراب فقط آستین ها تا بالای ساعد و سمت جلو، کمر و شانه استریل است. شخص استریل باید دستهای خود را فقط در جلوی سینه و دور از صورت و زیر بغل نگه دارد.
- افراد استریل گروه باید پشت به همدیگر از کنار هم عبور کنند. افراد غیر استریل هنگام رد شدن از کنار وسایل استریل و افراد استریل هنگام رد شدن از کنار وسایل غیر استریل باید از سمت رو به وسایل عبور کنند تا مطمعن شوند که با آنها تماس پیدا نکرده اند.
- افراد استریل باید نزدیک میزهای استریل بایستند و در طول جراحی در اتاق حرکت نکنند.
- باید قسمت های استریل را از رطوبت و خیس شدن محفوظ نگه داشت، اگر قسمتی از بسته مرطوب شد تمام بسته باید مجددا استریل گردد. و همچنین اگر سطح استریل بوسیله محلولی مرطوب شود باید فورا آن قسمت را با شان چند لایه پوشاند. لوازم جراحی باید روی سطح خشک و استریل قرار گیرد.
- اگر بیماری با پانسمان به اتاق عمل آورده شود باید پانسمان را بلافاصله بعد از برداشتن از زخم داخل پاکتی گذارد و از اتاق عمل خارج کرد.
- بیستوری که جهت برش پوست استفاده می شود باید در مراحل بعدی جراحی تعویض شود زیرا پوست غیر استریل است.
- اگر پس از یک عمل جراحی اسکراب بخواهد عمل دیگری را شروع کند باید بار دیگر در زمان کمتری اسکراب نماید.
باز کردن بسته های استریل شده :
- قبل از باز کردن بسته استریل شده بر روی میز وسایل جراحی از خشک بودن میز اطمینان حاصل کنید. بسته بزرگ در وسط میز گذارده می شود . سپس نخ را باز می کنند. پرستار سیار لایه اول بسته را باز می کند درانجام این کار او باید ابتدا طرف مقابل وسپس سایر قسمت های بسته را باز کند. در غیر اینصورت لباس غیر استریل پرستار سیار باعث غیر استریل شدن داخل بسته می گردد. وقتی پرستار اسکراب لایه دوم بسته را باز میکند اول باید طرف خودش و سپس طرف مقابل را باز کند.
- برای باز کردن بسته های استریل شده پرستار سیار باید پس خواندن تاریخ واسم وسیله و کسب اطمینان از پاره و خیس نبودن بسته و تغییر رنگ نوار اتوکلاو برچسب بسته را برمیدارد، سپس بسته را در دست راست نگه داشته و با دست چپ آن را باز میکند. دست راست باید زیر لفاف دور بسته قرار گیرد تا با آنچه داخل بسته هست تماس پیدا نکند. آنگاه قسمت های آزاد شده جلد بسته را باید طوری نگه داشت که دست با داخل بسته تماس پیدا نکند.
- هر بسته ای بعد از باز شدن فقط برای همان عمل استریل است . در صورتیکه استفاده نگردیده و دوباره بسته شود محل رشد میکروب خواهد بود.
- اگر لازم است درب ظرف استریل را جایی قرار دهید باید درب آن را رو به بالا قرار دهید. مواد استریلی که از ظرف خارج شده و استفاده نمیگردند نباید دوباره به داخل ظرف برگردانده شوند. همچنین لبه و روی ظرف استریل آلوده می باشد.
- در حین عمل جراحی چنانچه قرار است محلولی داده شود، اسکراب باید گالی پات را در لبه میز قرار دهد و پرستار سیار در حالی که ظرف محتوی مایع را بالا نگه میدارد ابتدا مقداری محلول را بیرون ریخته سپس در گالی پات بریزد.
روش صحیح اسکراب جراحی :
قبل از اسکراب، انگشتر، ساعت مچی و دستبند را از دست خود خارج می کنند . پوست و ناخن ها نباید پوسته پوسته باشد. ناخنها باید کوتاه باشد چون باعث پاره شدن دستکشها میشود . لاک ناخن نباید دچار ترک باشد. بهتر است لاک ها پاک شوند. ناخن مصنوعی مکانی برای رشد و تجمع میکرو ارگانیسم هاست درنتیجه استفاده از آن توسط اسکراب توصیه نمیشود.
تمام قسمتهای موی سر باید توسط کلاه پوشانده شوند، ماسک را روی بینی و دهان ثابت نمایید و از راحتی آن مطمعن شوید. درصورت استفاده از عینک آن را تمیز نمایید . از راحتی عینک محافظ و شیلد مطمعن شوید. آب را در دمای مناسب تنظیم نمایید آب سرد به کاهش خشکی پوست و آب داغ با برداشت چربی پوست را مستعد آسیب میکند.
برای اسکراب جراحی یکی از نکات، مدت زمان شستن دست ها یا اسکراب است. جهت اسکراب کردن دستها و بازوها می توان از روش ضربه ای و زمانی استفاده کرد . 5-2 دقیقه اسکراب مناسب با یک محلول مناسب، موثر است. برای اسکراب 6 قطره 3-2 میلی لیتر محلول کافی است.
روش ضربه ای اثر مشابهی در کاهش شمارش میکروبی پوست دارد. اسکراب نباید به پوست آسیب بزند. چون نواحی آسیب دیده مکانی برای رشد میکروبهاست . تمامی مراحل اسگراب هایی که فرد انجام میدهد باید همانند اسکراب اول باشد. هنگام اسکراب باید چهار سطح برای انگشتان، دست ها و ناخنها انتخاب کرد. سطوح چهارگانه انگشتان از شست شروع کرده و به سمت سایر انگشتان می رسد . لبه خارجی انگشت پنجم ، سطح پشتی دست، کف دست ، از انگشت کوچک تا شست ، از مچ دست به سمت بازو سه مرتبه دورانی که تا دو اینچ بالای آرنج ادامه یابد. در ضمن در طول مدت اسکراب یا شستن دست ها و بعد از این عمل باید در تمام این مدت دست ها بالاتر از ساعد نگه داشته شود، بطوریکه آبی که در حین اسکراب جاری می شود از سمت نوک انگشتان و دست به سمت ساعد و آرنج بریزد و جراح و کمک جراح (اسکراب) به هیچ عنوان حق ندارد که دست ها را پایین تر از ساعد و آرنج نگه دارد. یکی از نکات در حین اسکراب یا شستن دست ها قبل از عمل جراحی این است که دست ها به هیچ صورت نباید تماس با اجسام خارجی حتی سینک و دستگیره ی شیر آب داشته باشد.
در حال حاضر در اکثر اتاق های عمل یا شیرهای اتوماتیک وجود دارد که بدون برخورد دست با شیر آب شستشو انجام می شود و یا دستگیره هایی وجود دارد که با کمک همکار دیگری از جراح، باز و بسته می شود و یا اینکه خود جراح و کمک جراح با بازوی خود و قسمتی که در محدوده ی اسکراب یا شستشو نیست، شیر آب را باز و بسته می کند.
منابع
اکبرزاده ، رویا ، اصول پرستاری و کار در اتاق عمل ، نشر اندیشه رفیع ، سال 7385
ساداتی ، لیلا ، تکنیک اتاق عمل بری و کهن جلد اول ، نشر جامعه نگر ، سال 7381
خاچیان، آلیس ، برونر سودارث ، مراقبت پرستاری اتاق عمل ، نشر سالمی ، سال 0176
غبرائی ، محترم ، روش کار در اتاق عمل و اتاق بهبودی ، نشر چهره، 7361
مجیدی ، سید علی ، مهارتهای بالینی کار در اتاق عمل ، نشر بشری ، 738
در این مقاله به اصول ضدعفونی کردن ، تکنیکهای استریل کردن وسایل جراحی و روش صحیح اسکراب جراحی میپردازیم.
هیچ نظری برای این مقاله ثبت نشده است.